DERS ADI

: TÜRKÇENİN SESBİLGİSİ

Ders Bilgileri

Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
DİL 1018 TÜRKÇENİN SESBİLGİSİ ZORUNLU 2 1 0 5

Dersi Veren Birim

Dil Bilimi

Dersin Düzeyi

Lisans

Ders Koordinatörü

ÖĞRETİM GÖREVLİSİ AYŞEGÜL ÖZCAN

Dersi Alan Birimler

Dil Bilimi

Dersin Amacı

Bu dersin amacı Türkçenin ses özellikleri, seslerin çıkış yer ve biçimlerine göre sınıflandırması, vurgu, ton, ezgi gibi söyleyiş özelliklerini kapsayan parçalarüstü sesbirimler ve Türkçenin ses dizgesindeki düşme, benzeşme ve uyum gibi sesbilgisel süreçler hakkında bilgi vermektir.

Dersin Öğrenme Kazanımları

1   Türkçenin seslerine ilişkin sesbilimsel simgeleri gösterebilmesi
2   Türkçenin seslerini sınıflandırabilmesi
3   Türkçenin seslerinin nasıl üretildiğini açıklayabilmesi
4   Sesler arasında ne türden ilişkiler gerçekleştiğini ve bunların hangi süreçlerden geçtiğini örneklerle açıklayabilmesi
5   Türkçedeki sesbilgisel süreçleri açıklayabilmesi

Dersin Öğretim Türü

Örgün Öğretim

Dersin Önkoşulu/Önkoşulları

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Ders İçeriği

Hafta Konular Açıklama
1 Sesbilim ve sesbilgisinin temel kavramları 1. Yarıyıldaki bilgilerin hatırlanması
2 Türkçenin Sesleri: Ünsüz sesler ve sınıflandırılması Çıkış yerlerine göre Çıkış biçimlerine göre Ses tellerinin durumuna göre Yumuşak damağın durumuna göre
3 Türkçede ünsüz sesleri etkileyen sesbilimsel süreçler Üflemelilik Çiftdudaksıllaşma Damaksıllaşma Genizsilleşme Ötümsüzleşme
4 Türkçede ünsüz seslerin eşsesbirimleri ve sesletimleri
5 Türkçenin Sesleri: Ünlü Sınıflandırması Ağız açıklığına göre Dilin konumuna göre Dudakların durumuna göre
6 Türkçede ünlü seslerin eşsebirimleri ve sesletimleri
7 Türkçenin ses dizgesi seslem yapısı ses demetleri yabancı kökenli sözcüklerde ses demetleri
8 ARASINAV
9 Ünlü uyumu: Kapalı ünlü uyumu, Açık ünlü uyumu
10 Türkçede Ünsüz dağılımı Ünsüz demetleri Ünsüz Düşmesi
11 Türkçede Parçalarüstü sesbirimler vurgu kavşak durak
12 Sözcük vurgusu Kökler Türemiş sözcükler Bileşik sözcükler
13 Öbek ve tümce vurgusu konu odak
14 Sesbilgisel süreçler

Ders İçin Önerilen Kaynaklar

1. Demircan, Ö. (1996) Türkçenin Sesdizimi. İstanbul: Der Yayınları.
2. Ergenç, İ. (2002) Konuşma Dili ve Türkçenin Söyleyiş Sözlüğü. İstanbul: Multilingual
3. Özsoy, S. (2004) Türkçenin Yapısı I: Sesbilim. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları

Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

1. Ders
2. Sunum
3. Örneklerle Uygulama

Değerlendirme Yöntemleri

SIRA NO KISA KOD UZUN ADI FORMUL
1 VZ Vize
2 FN Final
3 BNS BNS VZ * 0.40 + FN * 0.60


*** Bütünleme Sınavı Yapılmayan Birimlerde Bütünleme Kriteri Dikkate Alınmaz.

Değerlendirme Yöntemlerine İliskin Aciklamalar

Öğrenciler ders sırasındaki etkinlik ve genel tutumlarına göre vize ve final sınavlarında ayrılan ders içi etkinlik puanıyla değerlendirileceklerdir.

Değerlendirme Kriteri

1. ÖÇ 3, 4, 5 ve 6: Ara sınav ve finalde sorulacak sorular ile değerlendirilecektir.
2. ÖÇ 1 ve 2: Dönem ödevi raporu ile değerlendirilecektir.

Dersin Öğretim Dili

Türkçe

Derse İlişkin Politika ve Kurallar

1. Derslerin %80 ine katılım zorunludur.
2. Derse katılmamış olmak ev ödevinin geç teslim edilmesi için geçerli bir mazeret olarak değerlendirilmeyecektir.
3. Ara sınav, ödev ve final sınavında kopya ve aşırma (intihal) girişimleri 0 (sıfır) olarak değerlendirilecektir.

Dersin Öğretim Üyesi İletişim Bilgileri

Öğr. Gör. Dr. Özgün KOŞANER
Edebiyat Fakültesi Dilbilim Bölümü
B Blok B 461/1 Nolu Oda

Ders Öğretim Üyesi Görüşme Gün ve Saatleri

Pazartesi 13:15 - 15:00
Çarşamba 13:15 - 15:00

Staj Durumu

YOK

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ders Anlatımı 13 2 26
Uygulama 13 1 13
Haftalık Ders öncesi/sonrası hazırlıklar 13 2 26
Vize Sınavına Hazırlık 1 12 12
Final Sınavına Hazırlık 1 16 16
Ödev Hazırlama 2 8 16
Ödev Hazırlama 1 10 10
Final Sınavı 1 2 2
Vize Sınavı 1 2 2
TOPLAM İŞ YÜKÜ (saat) 123

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

PK/ÖKPK.1PK.2PK.3PK.4PK.5PK.6PK.7PK.8PK.9PK.10PK.11PK.12PK.13PK.14
ÖK.15
ÖK.25
ÖK.35
ÖK.4555
ÖK.5555