Dokuz Eylül Üniversitesi Ders Katoloğu / Bilgi Paketi

Ders Bilgileri

Ders Kodu	Ders Adı	Ders Türü	D	U	L	AKTS
MOT 6037	FARMAKOGENETİK	SEÇMELİ	1	0	0	3

Dersi Veren Birim

Moleküler Tıp Doktora

Dersin Düzeyi

Doktora

Ders Koordinatörü

PROFESÖR MUKADDES GÜMÜŞTEKİN

Dersi Alan Birimler

Klinik İlaç Araştırmaları Yüksek Lisans
Moleküler Tıp Doktora

Dersin Amacı

Farmakogenetik, ilaç kinetiğinin ve ilaçlara hastaların verdiği yanıtın genetik yapıya göre bireyler ve etnik gruplar arasında değişmesi ile uğraşan bir bilim dalıdır. Bu dersin amacı; öğrencilerin farmakoloji ve farmakogenetik hakkında genel bilgi ve kavramları öğrenmeleri, genetik faktörlere bağlı ilaçların etkilerindeki değişiklikler hakkında bilgi sahibi olmaları, ilaç farmakokinetiğinde ve farmakodinamiğinde genetik faktörlere bağlı değişiklikler hakkında bilgi sahibi olmaları, ilaçları taşıyan transportör moleküllerin farmakogenetiği hakkında bilgi sahibi olmaları, tanı ve tedavi amaçlı kullanılan ilaçların etkilerini değiştiren genetik özellikleri değerlendirebilme ve ayıredebilme, ilaçların yan etkileri ve bunların oluşumunda farmakogenetik ile ilişkisini kurabilme ve yorumlayabilmesi, farmakogenetiğin önemli olduğu klinik durumlar ve bireysel tedavilerin öneminin kavranması, değerlendirme becerisini kazanabilmesi ve öğrendiklerini sistemli bir şekilde aktarabilmeleridir.

Dersin Öğrenme Kazanımları

1	Farmakogenetik hakkında genel bilgi ve kavramları tanımlayabilme
2	İlaçların metabolizmasından sorumlu enzimlerdeki genetik değişiklikleri tanımlayabilme
3	İlaçların etkilerini ve biyoyararlanımlarını değiştiren mekanizmaları moleküler düzeyde kavrayabilme
4	Tanı ve tedavi amaçlı kullanılan ilaçların etkilerini değiştiren genetik özellikleri değerlendirebilme ve ayıredebilme
5	İlaçların yan etkilerine aracılık eden molekülleri tanımlayabilme ve varsa farmakogenetik ile ilişkisini kurabilme

Dersin Öğretim Türü

Örgün Öğretim

Dersin Önkoşulu/Önkoşulları

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Ders İçeriği

Hafta	Konular	Açıklama
1	Farmakolojiye Giriş Tanım ve Temel Kavramlar
2	Farmakogenetik ve farmakogenomik Tanım ve Temel Kavramlar
3	Bireysel tedaviler ve farmakogenetik
4	İlaç farmakokinetiğinde genetik faktörlere bağlı değişiklikler -1 - Faz I enzimlerindeki genetik değişiklikler ( CYP2D6, CYP2C19 CYP2C9, CYP2C8, CYP2A6, CYP1A2, CYP2B6, CYP3A polimorfizmleri ve ilaçların farmakokinetiğinde yaptıkları değişiklikler)
5	İlaç farmakokinetiğinde genetik faktörlere bağlı değişiklikler -2 - Faz II enzimlerindeki genetik değişiklikler (NAT-2, UGT-1A1, GST ve diğer polimorfizmler ve ilaçların farmakokinetiğinde yaptıkları değişiklikler)
6	Olgu örnekleriyle ilaç farmakokinetiğinde genetik faktörlere bağlı değişikliklerin tartışılması
7	İlaçları taşıyan transportör moleküllerin farmakogenetiği-1 - Efluks transportörlerinin farmakogenetiği ( ABC1 ve diğer ABC ailesi üyeleri)
8	İlaçları taşıyan transportör moleküllerin farmakogenetiği-2 - Uptake transportörlerinin farmakogenetiği ( Organik anyon ve katyon taşıyıcı molekülleri, OATP1B1 ve diğerleri, OCT1 ve diğerleri)
9	Olgu örnekleriyle ilaçları taşıyan transportör moleküllerin farmakogenetiği ve ilaçlara etkisinin tartışılması
10	İlaç farmakodinamiğinde genetik faktörlere bağlı değişiklikler-1 - G6PDH eksikliği ve ilaçlar - Varfarin e tolerans - Kalıtsal methemoglobinemi ve hemoglabinopatiler - Kortikostreoidlere bağlı glokom krizi - Feniltioüre ve feniltiokarbamid `in acı tadını alamama (tad körlüğü) ve koku körlüğü - D vitaminine dirençli raşitizm - Malign hipertermi ve kas rijiditesi
11	İlaç farmakodinamiğinde genetik faktörlere bağlı değişiklikler-2 - Nörotransmitterlerle ilişkili reseptörlerin ve diğer fonksiyonel moleküllerin polimorfizmleri (Adrenerjik, dopaminerjik, serotoninerjik reseptörler, sinir ucu membranındaki dopamin ve serotonin taşıyıcı molekülleri ve iyon kanallarındaki genetik değişiklikler ve ilaçlara etkileri)
12	İlaç farmakodinamiğinde genetik faktörlere bağlı değişiklikler-3 - Tümör dokusundaki somatik gen varyasyonlarının kanser tedavisi sonucunu değiştirmesi ( EGFR mutasyonu ve gefitinib tedavisi vb ..)
13	Olgu örnekleriyle ilaç farmakodinamiğinde genetik faktörlere bağlı değişikliklerin tartışılması
14	İlaç metabolizmasında rol oynayan enzimlerin inhibe edilebilme ve indüklenebilme özelliklerinin genetik farklılığı ve buna bağlı durumlar
15	Konunun pratik önemi, kliniğe yansıması ve farmakogenetik testler
16	Final sınavı

Ders İçin Önerilen Kaynaklar

Ana kaynak:
1.Goodman & Gilman's The Pharmacological Basis of Therapeutics , 2012
2. Rang and Dale s Pharmacology, 7th. Edition, 2011
3.Medicinal Chemistry, Gareth Thomas, 2nd. Edition, 2007
4.Basic and Clinical Pharmacology. B.Katzung. Appleton & Lange. 11th ed. 2007.
5.The Cell: A Molecular Approach, Geoffrey M. Cooper and Robert E. Hausman, 5th Edition, 2009
6.Pharmacology Primer, 3rd ed. / Terry Kenakin. 2009.
7.Pharmacology : principles and practice. Bachmann, Kenneth A. Elsevier/Academic Press, 2009

Yardımcı kaynaklar:
1. Rasyonel Tedavi Yönünden Tıbbi Farmakoloji. S. Oğuz Kayaalp. Pelikan Yayıncılık. 13. Baskı, 2012

Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

Değerlendirme Yöntemleri

SIRA NO	KISA KOD	UZUN ADI	FORMUL
1	PO	Performans/Ödev
2	FN	Final
3	BNS	Başarı	PO * 0.40+ FN* 0.60
4	BUT	Bütünleme Notu
5	BBN	Bütünleme Sonu Başarı Notu	PO * 0.40+ BUT* 0.60

*** Bütünleme Sınavı Yapılmayan Birimlerde Bütünleme Kriteri Dikkate Alınmaz.

Değerlendirme Yöntemlerine İliskin Aciklamalar

Öğrencilerin, Farmakogenetik ile ilgili Ders programından Ders Koordinatörü ile birlikte seçtikleri bir ders konusunu, power point sunusu şeklinde sunum tekniklerine uygun olarak sunması beklenmektedir.

Değerlendirme Kriteri

Öğrencilerin başarısı, final sınavında başarılı olmaları ve ders programından seçilen bir konuyu power point sunusu şeklinde sunum tekniklerine uygun olarak sunmaları ile ölçülmektedir.

Dersin Öğretim Dili

Türkçe

Derse İlişkin Politika ve Kurallar

İlan Edilecektir.

Dersin Öğretim Üyesi İletişim Bilgileri

e-posta: gumustek@deu.edu.tr, tel: 4123906

Ders Öğretim Üyesi Görüşme Gün ve Saatleri