DERS ADI

: HADİS USULÜ I

Ders Bilgileri

Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
TİS 5137 HADİS USULÜ I SEÇMELİ 3 0 0 7

Dersi Veren Birim

Temel İslam Bilimleri Yüksek Lisans

Dersin Düzeyi

Yüksek Lisans

Ders Koordinatörü

YRD.DOÇENT AHMET TAHİR DAYHAN

Dersi Alan Birimler

Temel İslam Bilimleri Yüksek Lisans

Dersin Amacı

Hadis ilminin usul ve metodolojisi üzerine ileri düzeyde bilgi edindirmek, lisans döneminde öğrenilen temel bilgileri ana kaynaklardan hareketle sağlam bir zemin üzerinde yeniden inşa etmek, Hadis ilimlerinde ihtisas yapabilmek için gerekli olan altyapıyı kazandırmak.

Dersin Öğrenme Kazanımları

1   Peygamber'in Teşrî'de (yasamada)ki yerini ve yetkilerini, Kur'an-ı Kerim yanında Hadis ve Sünnet'in gerekliliğini, İslâm Medeniyeti'nin geçirdiği tarihi tecrübeyi de gözönüne alarak gerekçeleriyle birlikte kavrar;
2   Oryantalistlerin hadislerle ilgili geleneksel itirazları, bunların ilmi değeri, eleştirilerin arkasındaki sebepler ve karşı cevaplar üzerine bilgi düzeyini artırır;
3   Hadis Usulü'ne dair te'lif edilmiş eski ve yeni eserlerdeki ana konular hakkında nitelikli bilgi edinir;
4   Hadis ilimleri ve Hadis ıstılahlarıyla ilgili kaleme alınmış Arapça-Türkçe eserler arasından en az birini okuyarak alana dair metin çözme becerisini geliştirir;
5   Bir yandan metodoloji ve terminoloji üzerine ayrıntılı bilgi edinirken, diğer yandan sahabeden günümüze tarihi gelişimi/değişimi dikkate alarak ve kütüphaneyi kullanarak Hadis edebiyatı (literatürü) hakkında gözlemler yapar; Hadis ilminin en meşhur râvîleri, musannifleri ve kitaplarına dair biyografik, bibliyografik tecrübe kazanır.

Dersin Öğretim Türü

Örgün Öğretim

Dersin Önkoşulu/Önkoşulları

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Ders İçeriği

Hafta Konular Açıklama
1 İsmail L. Çakan'ın "Anahatlarıyla Hadis" adlı kitabının sonunda bulunan "Hadis Alanında Uzmanlık Eğitimini Seçenlere İlk Ders" (s. 275-285) adlı bölüm ile "Hadis Okuma-Okutma Yöntemi" (s. 225-274) adlı bölümün incelenip tartışılması.
2 Hatîb-i Bağdâdî'nin "Muhtasaru nasîhati ehli'l-hadîs" adlı risâlesinin tanıtımı, yine onun "el-Câmi' li ahlâki'r-râvî" adlı eserinden hadis öğrencisi ile ilgili kısmın okunması.
3 Hadis Usûlü ilminin doğuşu ve tarihi gelişimi; bu sahada te'lif edilen meşhur eserler.
4 Bize ulaşması bakımından haberin kısımları: Mütevâtir, Âhâd (Meşhûr, Azîz, Garîb)
5 Kuvvet ve zayıflık açısından âhâd haberin kısımları.
6 Makbûl haberin kısımları: Sahîh, Hasen.
7 Merdûd haber ve red sebepleri, Zayıf hadisler.
8 Muallak, Mürsel, Mu'dal, Munkatı', Müdelles, Muan'an-Müen'en.
9 Mevzû, Metrûk, Münker-Ma'rûf, Muallel, Maklûb, Muzdarib, Musahhaf-Muharref, Şâzz-Mahfûz.
10 Makbûl ile Merdûd arasında müşterek olan haberler: Kudsî, Merfû, Mevkûf, Maktû', Müsned, Muttasıl, Ziyâdâtü's-sikât, İ'tibâr, Mütâbi', Şâhid.
11 Râvinin kabul şartları, cerh-ta'dîl dereceleri, cerh-ta'dîl kitapları.
12 Hadis tahammül yolları: Semâ, Kırâat, İcâzet, Münâvele, Kitâbet, İ'lâm, Vasıyyet, Vicâde.
13 İsnad sisteminin incelikleri.
14 Râvîlerin tabakaları ve tanıma yolları.

Ders İçin Önerilen Kaynaklar

1. Çakan, İsmail Lütfi, Hadis Öğrenimi: Tarihi ve Güncel Boyut, İstanbul 2011; Anahatlarıyla Hadis: Bilgisi, Tarihi, Dindeki Yeri ve Okuma-Okutma Yöntemi, İstanbul 2005.
2. Dayhan, Ahmet Tahir, "Hadislerde İlim ve Amel İlişkisi", Anadolu Üniversitesi İlahiyat Önlisans-HADİS, Eskişehir 2010.
3. et-Tahhân, Mahmud Ahmed, Yeni Hadîs Usûlü, Çev. Cemal Ağırman, İstanbul 2013.
4. Tâhir el-Cezâirî ed-Dımeşkî, Tevcîhü'n-Nazar ilâ Usûli'l-Eser, Haleb 1995.
5. es-Sâlih, Subhi, Hadis İlimleri ve Hadis Istılahları (Ulûmu'l-hadîs ve mustalahuhû), Ankara 1988.
6. Koçyiğit, Talât, Hadis Usûlü, Ankara 2008; Hadis Tarihi, Ankara 2003.
7. Cum'a, Ammâd Ali, Tablolarla Hadis Usulü ve Edebiyatı, çev. Yavuz Köktaş, İstanbul 2011.
8. el-Yâsîn, Câsim Muhammed Mühelhil, el-Cedâvilü'l-Câmia fi'l-Ulûmi'n-Nâfia, Kuveyt 1991.

Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

Dersle ilgili olarak seçilmiş özellikle yabancı dildeki dokümanlar üzerinde önceden çalışma ve derste hocanın da yardımını alarak bunları okuyup Türkçe'ye çevirme, metnin konusu üzerinde karşılıklı tartışma.

Değerlendirme Yöntemleri

SIRA NO KISA KOD UZUN ADI FORMUL
1 ARS ARASINAV
2 YYC YARIYIL İÇİ ÇALIŞMA
3 YYS YARIYIL SONU SINAVI
4 YYBN YARIYIL SONU BAŞARI NOTU ARS * 0.30 + YYC* 0.20 + YYS* 0.50
5 BUT BÜTÜNLEME
6 BUTBN BÜTÜNLEME SONU BAŞARI NOTU ARS * 0.30 + YYC* 0.20 + BUT* 0.50


Değerlendirme Yöntemlerine İliskin Aciklamalar

Sınavlar yazılı usulde (klasik veya test); yarıyıl içi çalışma (ödev) sözlü anlatım şeklinde yapılır.

Değerlendirme Kriteri

Öğrencinin yazılı sınavlar (vize, final) ile yarı yıl içerisinde verilen ödevlerden 100 üzerinden aldığı puanlar, değerlendirme yönteminde belirlenmiş olan yüzdeler üzerinden hesaplanarak toplanır.

Dersin Öğretim Dili

Türkçe

Derse İlişkin Politika ve Kurallar

Derse devam, verilen ödevleri ve görevleri dikkatli şekilde ve zamanında yerine getirmek esastır. Öğrenci derste kendisini ifade edebilecek, gerektiğinde diğer arkadaşları ile birlikte ekip çalışması yapabilecek, fakülte kütüphanesindeki branşıyla ilgili kaynaklarla devamlı irtibat halinde olacak, internet başta olmak üzere teknik ve teknolojik imkanları kullanma becerisini geliştirecektir.

Dersin Öğretim Üyesi İletişim Bilgileri

Telefon: 0 535 783 03 06
e-mail: dayhan@excite.com
Blog: http://deuif.blogspot.com
Facebook: http://www.facebook.com/ahmettahir.dayhan
Youtube: http://www.youtube.com/deuif

Ders Öğretim Üyesi Görüşme Gün ve Saatleri

Hafta içi her gün.

Staj Durumu

YOK

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ders Anlatımı 14 3 42
Öğrenci Sunumları 14 3 42
Haftalık Ders öncesi/sonrası hazırlıklar 14 6 84
Final Sınavı 1 1 1
Vize Sınavı 1 1 1
TOPLAM İŞ YÜKÜ (saat) 170

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

PK/ÖKPK.1PK.2PK.3PK.4PK.5PK.6PK.7
ÖK.1
ÖK.25
ÖK.343222
ÖK.4
ÖK.5