Dokuz Eylül Üniversitesi Ders Katoloğu / Bilgi Paketi

Ders Bilgileri

Ders Kodu	Ders Adı	Ders Türü	D	U	L	AKTS
İTS 5220	İSLAM TARİHİNİN KAYNAKLARI II	SEÇMELİ	3	0	0	5

Dersi Veren Birim

İslam Tarihi ve Sanatları Yüksek Lisans

Dersin Düzeyi

Yüksek Lisans

Ders Koordinatörü

YRD.DOÇENT SÜLEYMAN GENÇ

Dersi Alan Birimler

İslam Tarihi ve Sanatları Yüksek Lisans

Dersin Amacı

İslam Tarihi alanında lisansüstü eğitim yapan ve dolaysıyla İslam tarihini akademik düzeyde araştırmak, öğrenmek isteyen ve tabiatıyla tez hazırlamak durumundaki öğrencilerin;
1- İslam ve Müslümanların tarih anlayışı hakkında bilgi sahibi olmalarını sağlamak,
2- İslam medeniyetinde ve Müslümanlarda tarih ilminin doğuş ve gelişme seyrini takip ederek buna tesir eden faktörleri kavramalarını,
3-Müslümanlarda ortaya çıkan tarih yazım türlerini ve şekillerini tanımalarını,
4-İslam tarihiyle alakalı yazılmış belli başlı kaynakları ve müelliflerini tanımalarını ve bunları bizzat görüp inceleyerek kullanabilme becerilerini geliştirmektir.

Dersin Öğrenme Kazanımları

1	Kur'an'ın Tarih Anlayışı hakkında bilgi sahibi olur.
2	Müslümanlarda tarih yazılığının nasıl ve ne şekilde başladığını öğrenir
3	Tarih yazım usul ve yöntemlerini bizzat mevcut eserler üzerinde görür.
4	İslam tarihi içinde Müslümanlar tarafından yazılmış tarih kaynak çeşitlerini tanır.
5	İslam tarihinin kaynakları arasında yer alan siyer, meğazi, tabakat, biyografi kitapları ile, umumi tarih, şehir ve bölge tarihleri ve hanedan tarihleri örneklerinin yöntem ve usulünü öğrenerek bunları kullanma becerisi kazanır.

Dersin Öğretim Türü

Örgün Öğretim

Dersin Önkoşulu/Önkoşulları

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Ders İçeriği

Hafta	Konular	Açıklama
1	Umumi İslam Tarihi Kaynakları: İbnü'l Cevzi ve Eseri el-Muntazam Fi Tarihi'l-Ümemi ve'l Mülüki Tanıma ve Değerlendirme
2	Umumi İslam Tarihi Kaynakları: İbnü'l Esir ve Eseri el-Kamil Fi't-Tarih'i Tanıma ve İnceleme
3	Umumi İslam Tarihi Kaynakları: İbn Haldun'un Tarih Görüşü ve Eseri Mukaddime İle el-İber'i Tanıma ve Değerlendirme
4	İslam Tarihinin Bir Kaynağı Olarak Müslümanlarda Vefeyat/ Biyografi Kitaplarının Yazımı ve Usulleri
5	İbn Hallikan'ın Vefeyatü'l-Ayan'ı, Safedi'nin el-Vafi bi'l-Vefeyat'ını İnceleme ve Değerlendirme
6	İslam Tarihçiliğinde Futuhat Kitapları : Belazuri, İbn A'sem el-Kufi'nin Kitabu'l-Futuh'unu İnceleme ve Değerlendirme
7	İslam Tarihinin Bir Kaynağı Olarak Müslümanlarda Seyahatname Örnekleri: İbn Batuta ve Eseri Tuhfetü'n-Nazar, İbn Cübeyr ve Esri er-Rıhle, Nası-ı Husrev ve Eseri Sefername
8	ARA SINAV
9	Müslümanlarda Coğrafya İlmi ve Bazı Müslüman Coğrafyacıları ve Eserleri
10	İslam Tarihçiliğinde Şehir ve Bölge Tarihi Yazımı ve Bunların Belli Başlı Örneklerini İnceleme: Tarihu Bağdat, Tarihu Dımeşk, Tarihi İsfahan, Tarihu Nisabur vb.
11	Müslümanlarda Hanedan Tarihçiliği Örnekleri: Gazneliler Dönemi Tarihçileri: Beyruni ve Eserleri, Utbi ve Eseri Tarihu'l-Yemini, Gerdizi ve Eseri Zeynü'l-Ahbar
12	Müslümanlarda Hanedan Tarihçiliğine Dair Örnekler: Zübdetü'n-Nusre Ve Nuhbetü'l-Usre, Tarihu Devleti Ali Selcuk, Kitabu Ahbaru'd-Devleti's-Selcukıyye vb. gibi Selçuklu Devleti ve Hanedanı Tarihleri
13	Memlüklüler Dönemi Tarihçileri
14	Osmanlı'da Tarihçilik ve Belli Başlı Osmanlı Tarihçilerini ve Eserlerini Tanıma

Ders İçin Önerilen Kaynaklar

Franz Rosenthal, A History of Muslim Historiography
- Ramazan Şeşen, Müslümanlarda Tarih-Coğrafya Yazıcılığı
-Claude Cahen, Introduction To The History of The Muslim East
-Mehmet Şeker-Rıza Savaş, İslam Tarihinin Kaynakları (Arapçadan Tecüme); Rıza Savaş, Siyer ve Kaynakları ve Temel İslam tarihi kaynakları
- Sabri Hizmetli, İslam Tarihçiliği Üzerine
- Josef Horovitz, Tarihçiliğin Doğuşu, Trc. Ramazan Altınay-Ramazan Özmen.
- Mustafa Fayda (Ed.), İslâm Tarihinde Usûl Meselesi, İslâmî İlimlerde Metodoloji (Usûl) Meselesi 2
-Franz Babinger, Osmanlı Tarih Yazarları Ve Eserleri, Terc. Coşkun Üçok,
Yardımcı kaynaklar: Saha ile ilgili yapılmış tezler ve yapılmış araştırmalar
Referanslar:
Diğer ders materyalleri: Saha ile ilgili dergilerde yayınlanan makale, harita, atlas, fotoğraf, kronoloji, şecere, belgesel, film, kitabe, sikke vs.

Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

İslam tarihinin kaynakları arasında yer alan siyer, meğazi, tabakat, biyografi kitapları ile, umumi tarih, şehir ve bölge tarihleri ve hanedan tarihleri örneklerinin yöntem ve usulünü öğrenerek bunları kullanma becerisi kazanır.

Değerlendirme Yöntemleri

SIRA NO	KISA KOD	UZUN ADI	FORMUL
1	ARS	ARASINAV
2	YYC	YARIYIL İÇİ ÇALIŞMA
3	YYS	YARIYIL SONU SINAVI
4	YYBN	YARIYIL SONU BAŞARI NOTU	ARS * 0.30 + YYC * 0.30 + YYS* 0.40
5	BUT	BÜTÜNLEME
6	BUTBN	BÜTÜNLEME SONU BAŞARI NOTU	ARS * 0.30 + YYC * 0.30 + BUT* 0.40

Değerlendirme Yöntemlerine İliskin Aciklamalar

Değerlendirme Kriteri

Öğrencilerin başarısı ara sınav, ödev ve yarıyıl sonu sınavı ile dersteki performansına göre değerlendirilir.

Dersin Öğretim Dili

Türkçe

Derse İlişkin Politika ve Kurallar

---

Dersin Öğretim Üyesi İletişim Bilgileri

suleyman.genc@deu.edu.tr

Ders Öğretim Üyesi Görüşme Gün ve Saatleri

Cuma 16:00 - 18:00

Staj Durumu

YOK

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler	Sayısı	Süresi (saat)	Toplam İş Yükü (saat)
Ders Anlatımı	13	3	39
Haftalık Ders öncesi/sonrası hazırlıklar	13	3	39
Vize Sınavına Hazırlık	1	10	10
Final Sınavına Hazırlık	1	15	15
Ödev Hazırlama	1	15	15
Final Sınavı	1	1	1
Vize Sınavı	1	1	1
TOPLAM İŞ YÜKÜ (saat)			120

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

PK/ÖK	PK.2	PK.5	PK.6	PK.8	PK.9	PK.10
ÖK.1	4					5
ÖK.2		5
ÖK.3		4
ÖK.4	4			5	5
ÖK.5			3

DERS ADI

DERECE PROGRAMLARI