Dokuz Eylül Üniversitesi Ders Katoloğu / Bilgi Paketi

Ders Bilgileri

Ders Kodu	Ders Adı	Ders Türü	D	U	L	AKTS
DİL 6085	TÜRKÇENİN YAPISAL ÖZELLİKLERİ	SEÇMELİ	3	0	0	8

Dersi Veren Birim

Genel Dilbilim Doktora

Dersin Düzeyi

Doktora

Ders Koordinatörü

PROFESÖR KAMİL İŞERİ

Dersi Alan Birimler

Genel Dilbilim Doktora

Dersin Amacı

Bu ders, çağdaş ölçünlü Türkçenin yapısal betimini dizgesel ve kapsamlı olarak sunmayı amaçlamaktadır.

Dersin Öğrenme Kazanımları

1	Türkçenin karmaşık sözdizimsel yapılarını tanımlayabilecektir
2	Adlaştırma, belirteç ve ortaç yantümcelerinin sözdizimsel yapıların anlam ve işlevlerini ayırt edebilecektir
3	Koşul tümcelerinin sözdizimsel yapılarını, anlam ve işlevlerini ayırt edebileceklerdir
4	Türkçenin karmaşık yapılarının işlev ve anlamlarına yönelik farkındalık geliştirebilecektir.
5	Edilgenlik, ettirgenlik, dönüşlülük, işteşlik gibi karmaşık sözdizimsel yapıların anlam ve işlevlerini ayırt edebileceklerdir.
6	Alanyazındaki Türkçenin sorunlu yapıları hakkında kapsamlı bir araştırma yazısı yazabileceklerdir.

Dersin Öğretim Türü

Örgün Öğretim

Dersin Önkoşulu/Önkoşulları

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Ders İçeriği

Hafta	Konular	Açıklama
1	Giriş: Türkçenin genel özellikleri
2	Tümce yapıları Basit ve karmaşık tümceler Tümce kurucuları: Özne ve yüklem Eylemcil tümceler Adcıl tümceler
3	Karmaşık tümceler: Yantümceleme Yantümcelerin biçimsel özellikleri Yantümcelerin sözdizimsel özellikleri
4	Ad yantümceleri, Adlaştırma belirticileri, Ad yantümcelerinin sözdizimsel işlevleri ve Ad yantümcelerinin türleri: Olgusal ad yantümceleri Eylemsel ad yantümceleri
5	Sıfat işlevli yantümceler Niteleme Sıfat işlevli yantümcelerin biçimbilimsel özellikleri Sıfat işlevli yantümcelerin sözdizimsel özellikleri ve Sıfat işlevli yantümcelerin kullanımsal işlevleri
6	Belirteç işlevli yantümceler, Ulaçlar, Çekimli belirteç işlevli yantümceler
7	Çekimsiz belirteç işlevli yantümceler: Yapısal özellikler Çekimsiz belirteç işlevli yantümceler: İşlevsel özellikler
8	Arasınav Sunumlar
9	Koşul yantümceleri Koşul yantümcelerinin dilbilgisel açıdan belirtilişi
10	Sıralama ve söylem bağlayıcıları
11	Sıralama ve Söylem bağlayıcılarının etkileri
12	Konu: Türkçede konu konumu Odak: Türkçede odak konumu
13	Sözcük dizilişi Türkçede sözcük dizilişinin işlevi
14	Türkçenin Sorunlu Yapıları Üzerine Gözlemler

Ders İçin Önerilen Kaynaklar

Göksel, A. (1988). Bracketing paradoxes in Turkish nominal compounds, in S. Koç (ed.) Studies on Turkish Linguistics, 287-298. Ankara: METU Press.
Lewis, G. L. (1967). Turkish Grammar, Second edition 2000. Oxford: Oxford University Press.
Underhill, R. (1976), Turkish Grammar, Mass: The MIT Press.
Banguoğlu, T. (2007). Türkçenin grameri. Ankara: TDK.
Demircan, Ö. (1979). Türkiye Türkçesinde vurgulama ve odaklama. TDAY-Belleten, 157-163. Ankara: TDK Yayınları
Demircan, Ö. (1996). Türkçenin sesdizimi. İstanbul: Der Yayınevi.
Demircan, Ö. (2000a). Odak-bağımlı sözdizimi. Türk dili dergisi, Sayı: 78, 14-19. Ankara: TDK Yayınları.
Demircan, Ö. (2000b). Türkçede olağan-odak konumu. Türk dili dergisi, Sayı: 79, 12-14. Ankara: TDK Yayınları.

Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

Değerlendirme Yöntemleri

SIRA NO	KISA KOD	UZUN ADI	FORMUL
1	ARS	ARASINAV
2	YYC	YARIYIL İÇİ ÇALIŞMA
3	YYS	YARIYIL SONU SINAVI
4	YYBN	YARIYIL SONU BAŞARI NOTU	ARS * 0.30 + YYC * 0.30 + YYS* 0.40
5	BUT	BÜTÜNLEME
6	BUTBN	BÜTÜNLEME SONU BAŞARI NOTU	ARS * 0.30 + YYC * 0.30 + BUT* 0.40

Değerlendirme Yöntemlerine İliskin Aciklamalar

Yok

Değerlendirme Kriteri

1. ÖÇ 1-2-3-4-5-6 ilgili sunum ve ödev ile sınanacaktır.

Dersin Öğretim Dili

Türkçe

Derse İlişkin Politika ve Kurallar

1. Derslerin %80 ine katılım zorunludur.
2. Ara sınav, ödev ve final faaliyetlerine katılma, değerlendirmede dikkate alınacaktır.
3. Ara sınav, ödev ve final sınavında kopya ve aşırma (intihal) girişimleri 0 (sıfır) olarak değerlendirilecektir.

Dersin Öğretim Üyesi İletişim Bilgileri

İlan Edilecektir.

Ders Öğretim Üyesi Görüşme Gün ve Saatleri