Dokuz Eylül Üniversitesi Ders Katoloğu / Bilgi Paketi

Ders Bilgileri

Ders Kodu	Ders Adı	Ders Türü	D	U	L	AKTS
PLN 1154	ŞEHİR SOSYOLOJİSİ	ZORUNLU	2	0	0	2

Dersi Veren Birim

Şehir ve Bölge Planlama

Dersin Düzeyi

Lisans

Ders Koordinatörü

DR.ÖĞR.ÜYESİ NESLİHAN KARATAŞ

Dersi Alan Birimler

Şehir ve Bölge Planlama

Dersin Amacı

Bu ders farklı sosyo-kültürel ve tarihsel yapılardaki kentlerin yaşamının ekonomik, toplumsal, siyasal ve kültürel boyutlarını öğretmeyi, kentsel yapılanmaya neden olan sosyal faktörleri, fiziksel planlama kararlarının olası sosyal etkilerini ve kent yaşamı ve sorunları üzerine eleştirel bir şekilde düşünebilme yeteneğini kazandırmayı amaçlamaktadır.

Dersin Öğrenme Kazanımları

1	Kentlerin oluşumu ve gelişimi ile geçmişten bugüne farklı kent ve kentleşme tiplerini listeleyebilecek.
2	Toplumsal yapıda görülen farklılıkların kentsel mekânsal yapı üzerindeki olası değişiklikleri ve farklı toplumsal kurumların kentlerin oluşumundaki yönlendirici etkisini sıralayabilecek.
3	Türkiye'de ve batı ülkelerindeki kentsel gelişmeleri ve üçüncü dünya ülkelerinin kentleşme dinamiklerini inceleyerek farklılıkları ayırt edebilecek
4	Türkiye'deki hızlı kentleşme sürecinin sosyal boyutlarını çözümleyebilecek
5	Kentsel yoksulluk, nüfusun kırdan kente göçüne neden olan faktörler ve göçün mekânsal etkileri ile küreselleşme süreci ve sosyo-ekonomik sonuçlarını ilişkilendirebilecek.
6	Planlama kararlarının ve buna bağlı olarak gelişen fiziksel çevrenin sosyo-ekonomik, kültürel ve politik boyutlarının önemini ve farklı sosyal gruplar üzerindeki sonuçlarını/yansımalarını yorumlayabilecek

Dersin Öğretim Türü

Örgün Öğretim

Dersin Önkoşulu/Önkoşulları

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Ders İçeriği

Hafta	Konular	Açıklama
1	Sosyolojinin ve Kent Sosyolojisinin tanımı, yöntemi. Dersin kapsamı ve programı hakkında genel bilgi.
2	Kent, kentleşme, kentlileşme tanımları. Şehirlerin ortaya çıkışı ve gelişmesi. Medeniyetlerin oluşumu, sosyal organizasyon ve şehir toplumu. Şehirlerin gelişmesinin tarihi şartları, siyasi ve dini organizasyonların rolü.
3	Kentlerin genel özellikleri. Kent türleri. Kentlerin tarihsel gelişimi (İlk kentlerin ortaya çıkışı, kent devletlerinin doğuşu, sanayi öncesi kentler, Orta Asya'dan Anadolu'ya İslam kültürüyle kentleşme, sanayileşme sonrası kentler).
4	Kentlerin tarihi, kent sosyolojisinde kuramsal yaklaşımlar (Kapitalizme geçişte kent kuramları, Chicago Okulu, kapital birikim süreçlerine göre kent kuramları)
5	Kentli İnsanının Sosyal Davranışları Üzerine Yapılan Sosyolojik Çözümlemeler; Simmel ve Wirth'te Anonim İlişkiler Mekânı Olarak Kent, Sennett'te Açılma Korkusu ve Kamusal Alan Olarak Kent, Bauman'da Tehdit ve İhtiyaç Olarak Yabancı.
6	Teoriler ve Problemler; Avrupa'da Şehir Sosyolojisi Çalışmalarının Temelleri (Hazırlayıcı çalışmalar, Sistematik teoriler, Amerika Birleşik Devletleri'nde şehir sosyolojisi çalışmalarının temelleri: Muckraker'lar, İlk teoriler, Ekolojik teori, Sosyal Psikolojik Teori)
7	Rene Maunier'in Şehir Teorisi ve İnsan Ekolojisinin Gelişme Süreci: Şehir Tipolojisi (Farklılaşmamış ve farklılaşmış şehir tipi). İnsan Ekolojisinin Gelişmesi ve Problemleri: Hazırlayıcı çalışmalar, İlk teoriler, Sonraki gelişmeler.
8	Ara Sınav
9	Türkiye'de Kentleşme-Kentlileşme. Kent Sosyolojisinde Değişen Kavrayışlar ve Türkiye'nin Kentleşme Deneyimi (Sanayi Toplumunun Doğuşu ve Erken Sosyal Teoride Modern Kent Sorunsalı, Modern Kentin Savaş Sonrası Dönüşümü ve Eleştirel Kentsel Kuramların Yükselişi, Küreselleşme, Neo-liberal Kentleşme ve Politik Kentsel Teori)
10	Türkiye'nin Kentleşme deneyimi ve Kent Sosyolojisinin Gelişimi: Türkiye'de Modernleşme ve Erken Cumhuriyet Dönemi Kentler, Üçüncü Dünyalılığın Mekânsal Temsili Olarak "Çarpık" Kentleşme Dönemi, Türkiye'de Neo-liberal Kentleşme Süreci ve Kentsel Çalışmalarda Eleştirel Yaklaşımlar.
11	Bireyin Kişilik Yapısına ve Ruh Sağlığına Etki Eden Faktörler Olarak Yerleşme Yerleri, Şehirleşmenin Çevre Beden ve Ruh Sağlığı Üzerindeki Etkileri.
12	Göç, Kentsel Yoksulluk ve Politikalarının Toplum Yapısına Etkileri.
13	Kent ve Gecekondu, Kentsel Yenileme - Toplumsal Yenilenme, Kentsel Koruma. Kent ve Kimlik Oluşumu.
14	Küreselleşme ve Dünya Kenti.

Ders İçin Önerilen Kaynaklar

Ana kaynak: 1.Giddens, Anthony (2008), "Sosyoloji", İstanbul, Kırmızı Yayınları
2.Alptekin, M. Yavuz (2007), "Medeniyet Havzalarından Küresel Trendlere Şehir ve Toplum", İstanbul, Beta Basım A.Ş.
Yardımcı kaynaklar: 1. Yörükan, Ayda (2006), "Şehir Sosyolojisinin ve İnsan Ekolojisinin Teorik Temelleri Üzerine", Ankara, Nobel yayın
2. Ö. Uğurlu ve Diğerleri (2010), "Türkiye Perspektifinden Kent Sosyolojisi Çalışmaları", İstanbul, Örgün Yayınevi.
3. Harvey, David (2009), "Sosyal Adalet ve Şehir", İstanbul, Metis yayınları
Referanslar: 1. Bilton, Tony ve diğerleri, (2009), "Sosyoloji", Ankara, Desen Ofset
2. Aliağaoğlu, Ali ve Uğur, Abdullah (2010), "Şehir Coğrafyası", Ankara, Nobel yayın
3. Weber, Max (2000) "Şehir Modern kentin Oluşumu", İstanbul, Bakış yayınları
4. Şengül, T. (2001), "Sınıf Mücadelesi ve Kent Mekânı", Praksis, Sayı:2, Bahar,(9-31).
5. Kıray, M. (1998), "Modern Şehirlerin Gelişmesi ve Türkiye'ye Has Bazı Eğilimler" Kentleşme Yazıları, Bağlam Yay. (9-18)

Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

Ders, bütünüyle konferans sunumlar biçiminde işlenerek öğretilecek, öğrenciler derse devam ederek aktarılan konferans sunumları dinleyerek öğrenecektir.

Değerlendirme Yöntemleri

Başarılı / Başarısız

*** Bütünleme Sınavı Yapılmayan Birimlerde Bütünleme Kriteri Dikkate Alınmaz.

Değerlendirme Yöntemlerine İliskin Aciklamalar

Yok

Değerlendirme Kriteri

Listeleme, sıralama, ayırt edebilme Ara Sınav Değerlendirmesi ile ölçülmektedir.
Çözümleme, ilişkilendirme, yorumlama Final Sınavı ile ölçülmektedir.

Dersin Öğretim Dili

Türkçe

Derse İlişkin Politika ve Kurallar

Ders, ders anlatımı, konferans sunumlar ve tartışmalar biçiminde sürdürülecektir.

Dersin Öğretim Üyesi İletişim Bilgileri

neslihan.karatas@deu.edu.tr

Ders Öğretim Üyesi Görüşme Gün ve Saatleri

Çarşamba 10.30-12.00; Cuma 10.30-12.00

Staj Durumu

YOK

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler	Sayısı	Süresi (saat)	Toplam İş Yükü (saat)
Ders Anlatımı	13	2	26
Vize Sınavına Hazırlık	1	7	7
Final Sınavına Hazırlık	1	7	7
Final Sınavı	1	2	2
Vize Sınavı	1	2	2
TOPLAM İŞ YÜKÜ (saat)			44

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

PK/ÖK	PK.13	PK.16
ÖK.1		1
ÖK.2		1
ÖK.3		1
ÖK.4		1
ÖK.5		1
ÖK.6	1

DERS ADI

DERECE PROGRAMLARI