DERS ADI

: SANAT FELSEFESİ I

Ders Bilgileri

Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
TEM 3021 SANAT FELSEFESİ I SEÇMELİ 2 0 0 2

Dersi Veren Birim

Sanat Kuramları

Dersin Düzeyi

Lisans

Ders Koordinatörü

DOÇENT HAKKI HÜNLER

Dersi Alan Birimler

Grafik
Oyunculuk
Seramik ve Cam Tasarımı
Aksesuar Tasarımı
Sinema ve Televizyon
Dramatik Yazarlık-Dramaturji
Sahne Tasarımı
Seramik
Tezhip
Canlandırma Filmi Tasarım ve Yönetimi
Film Tasarım ve Yönetmenliği
Halı Kilim Eski Kumaş Desen
Grafik Resimleme ve Baskı
Resim
Müzik Bilimleri
Heykel
Fotoğraf
Kurgu Ses ve Görüntü Yönetimi
Halı Kilim Eski Kumaş Desen
Tezhip
Tekstil Tasarımı
Eski Çini Onarımları
Tekstil
Sanat Kuramları
Tekstil ve Moda Tasarım
Film Tasarım ve Yazarlık
Eski Çini Onarımları
Moda Giyim Tasarımı
Grafik Tasarımı
Müzik Teknolojisi

Dersin Amacı

Dersten beklenmesi gereken pratik amaç öğrencinin sanat felsefesinin temel kavramlarının ve problemlerinin tarihsel ve felsefî derinliğine belli ölçüler içerisinde nüfuz etmesi ve konuyla ilgili bugünün kavramlarını ve problemlerini bu derinlikle bağıntı İçerisinde anlayabilmesi ve kavrayabilmesidir. En genel çerçevesi içerisinde bu sanat felsefesi dersi, güzelin, sanatın ve duyarlığın veya alımlamanın felsefî kavramsal değerlendirilişinde olgunlaşma hedefine doğru ilerletilmeye çalışılacaktır.

Dersin Öğrenme Kazanımları

1   Genel olarak felsefe nosyonu hakkında zihni olgunlaştırması
2   Sanat Felsefesini ve estetik i birer felsefe disiplini olarak alanları, problemleri, kavramları bakımından tanıyabilmesi
3   Söz konusu disiplinlerin farklı tarihsel dönemlerde almış olduğu farklı formları tanıması ve ayırt edebilmesi
4   Sanat fenomeni genel insani deneyim sisteminin bütünleyici bir parçası olarak konumlayabilmesi
5   Bilim, ahlak, din, politika vb. gibi farklı insani deneyim alanları ile sanat deneyimi arasındaki bağıntılar ve ayrımlar hakkında akıl yürütebilmesi
6   Sanat felsefesinin problematikleri ve kavramları konusunda değerlendirici ve eleştirel zihin tutumları kazanma becerileri geliştirebilmesi beklenmektedir.

Dersin Öğretim Türü

Örgün Öğretim

Dersin Önkoşulu/Önkoşulları

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Ders İçeriği

Hafta Konular Açıklama
1 Genel olarak Felsefe nosyonu. Felsefenin neliği, konuları, amaçları, işlevi ve diğer insan etkinlikleri arasındaki yeri hakkında genel bir giriş. Felsefe, bilim, sanat, din vb. arasındaki ayrımların belirlenmesi. Felsefe tarihi bilgisinin felsefenin bugünkü durumu hakkında fikir sahibi olmada belirleyici bir etmen olarak konumlanması
2 Felsefenin Tarih-öncesi (Homerik toplum). Felsefe öncesi düşünme biçimlerinin gözden geçirilmesi ve felsefe öncesi düşünme biçimlerinde mithos un ayrıcalıklı pozisyonu ve anlamı. Mitologlar ve eserleri hakkında genel bilgi çerçevesinin oluşturulması. Mitologyanın kavramsal ve sosyolojik sorgulanışı.
3 Felsefenin Tarih-öncesi (Mithos / Logos). Mithos ve logos ayrımı ve iki kavram arası bağıntılar, süreklilikler ve kopuşlar konusunda belli belirlemelerin oluşturulması. Mithos tan logos a geçiş söyleminin koyuluşu ve sorgulanışı.
4 Felsefenin Doğuşu (İlk filozoflar: Miletos Okulundan Atina Okuluna). Thales ile başlayıp Atina okuluna kadar süren doğa felsefesi etkinliğinin serimlenişi. Dönemin temel problemleri ve bu problemlerin ortaya çıkışına eşlik eden toplumsal yapı hakkında genel bir kavramsal çerçeve çizilmesi.
5 Atina Okulu (Sokrates). Dönemin toplumsal yapısının Sokratik düşünce üzerindeki etkisinden hareketle Sokrates in düşünce tutumunun kendisinden öncekilerden ayrıldığı ve kendisinden öncekilerle birleştiği noktaların belirlenmesi. Sokratik düşüncenin sorgulayıcı ve kritik karakterinin vurgulanması.
6 Atina Okulu (Platon). Platon un Sokrates ile Aristoteles arasındaki aracı rolünden hareketle Platonik düşüncenin felsefî, dinsel, sanatsal, politik vb. açılımlarının sunumu. İdealar teorisinin oluşumuna götüren düşünce yollarının toplumsal bir ardalan çerçevesinde izlenmesi ve bu teorinin ontolojik ve epistemolojik sonuçlarının gözden geçirilmesi.
7 Roma ve Hellenistik (Stoa, Epikuros, Plotinos). Aristoteles-sonrası polis ten imparatorluğa doğru değişen toplum yapısıyla birlikte Stoacı, Epikurosçu, Yeni-Platoncu öğretilerin doğuşuna yol açan etkenler hakkında bir değerlendirmeye varılması ve buradan hareketle söz konusu okulların temel kavramlarının tanıtılması.
8 ARA SINAV
9 Hristiyanlık ve Ortaçağ (Patristik). İlk Hristiyan düşünürlerinin ve temel problemlerinin gözden geçirilmesi vasıtasıyla düşüncenin aldığı teolojik yön değiştirmenin vurgulanması. Tertullianus, Origenes ve Augustinus gibi kilise babalarının iman ve bilgi anlayışları doğrultusunda felsefeye yüklenen yeni görevlerin belirlenmesi.
10 Hristiyanlık ve Ortaçağ (Skolastik). Ortaçağ denen dönemin sonlarına doğru değişen toplumsal yapı ile birlikte teoloji ile felsefe arasındaki ilişkilerin yeniden gözden geçirilmesi üzerine tesis edilen Hristiyan skolastik düşünce yapısının ana karakteristiklerinin serimlenmesi ve modern düşünceye önhazırlık işlevinin vurgulanması.
11 Rönesans Düşüncesi (nosyon ve dönüşüm). Rönesans nosyonu hakkında genel kavramsal belirlemeler eşliğinde dönemin toplum, kültür, düşünce vb. yapılarının temel karakteristiklerine ilişkin genel bir döküm çıkarılarak, doğmakta olan yeni doğa ve insan kavrayışlarına götüren değişim süreçlerinin irdelenmesi
12 18. yüzyıl ve Aydınlanma (Genel). Rönesans düşüncesinin giderek oluşturduğu teolojiden kopuş deneyimi ile birlikte Fransız, İngiliz ve Alman Aydınlanmalarının doğuşu ve temel figürleri hakkında genel bir tanıtım çerçevesi çizilmesi.
13 19. Yüzyıl ve Tarih bilinci (Genel). Modern felsefenin Kant-sonrası dönemde özellikle Alman idealizmi ve Hegelyan düşünce sayesinde kazandığı tarih nosyonu çerçevesinde tarih felsefesi denen disiplinin oynadığı merkezî rol hakkında genel bir kavramsal tanışıklık oluşturulması.
14 20. Yüzyıl ve Felsefenin Sonu (Genel). Genel olarak modern toplumun ve bu toplumsal yapı üzerine inşa edilen bilimin, felsefenin, sanatın, politikanın, ahlâkın, dinin vb. krizi kavramlaştırmasından hareketle 20. yüzyıl düşünce akımlarının taslağının çıkarılması, sorgulanması ve değerlendirilmesi

Ders İçin Önerilen Kaynaklar

Ana kaynak:
İsmail Tunalı, Grek Estetik'i, Remzi Kitabevi, 3. Baskı, 1983
Yardımcı kaynaklar:

Umberto Eco, Ortaçağ Estetiğinde Sanat ve Güzellik, Can Yayınları, Çev. Kemal Atakay.
G. W. F. Hegel, Estetik: Güzel Sanat Üzerine Dersler: Cilt I, Çev. Taylan Altuğ- Hakkı Hünler, Payel Yayınevi, 1994.
Terry Eagleton, Estetiğin İdeolojisi , Doruk Yayınları, Çev. Hakkı Hünler ve diğ., 2010.
Walter Benjamin, Mekanik Yeniden-Üretim Çağında Sanat Eseri, Çev. Hakkı Hünler, Edebiyat Eleştiri Sayı 2/3.
Neclâ Arat, Etik ve Estetik Değerler, Say Yayınları, 2. Baskı, 1987.
Taylan Altuğ, Kant Estetiği, Payel Yayınları Sanat Kuramı Kitapları Dizisi, İstanbul 1989.
Hakkı Hünler, Estetik'in Kısa Tarihi, Doğu Batı Yayınları Felsefe Dizisi, Kasım 2011.

Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

Ders, Antik Yunan Düşünce Dünyasında felsefenin doğuşundan hareketle, özellikle Platonun ve Aristotelesin sanat teorileri çerçevesinde sanatın kavramsal düşüncedeki işlenişiyle ilgili konuları içermektedir. Bu çerçevede felsefe tarihinde estetik veya güzellik ve sanat felsefesi diye adlandırılan dalın gelişimine katkıda bulunan çeşitli teoriler ve akımlar gözden geçirilirken, yeri geldikçe Empedokles, Anaksagoras, Platon, Aristoteles, Plotinos gibi konuyla birinci elden ilgili filozofların düşüncelerinden ve metinlerinden hareketle, Sanat Felsefesinin temel kavramları ait oldukları bağlam içerisinde izlenecektir

Değerlendirme Yöntemleri

SIRA NO KISA KOD UZUN ADI FORMUL
1 VZ Arasınav
2 FN Final
3 BSN Başarı Notu VZ * 0.40 + FN * 0.60
4 BUT Bütünleme Notu
5 BBN Bütünleme Sonu Başarı Notu VZ * 0.40 + BUT * 0.60

Değerlendirme Yöntemlerine İliskin Aciklamalar

Dönem içinde işlenen konularla ilgili sorunların klasik, yazılı tarzda yanıtlanmasını talep eden bir vize ve bir final sınavı yapılmakta ve vize sınavı % 40 oranında, final sınavının % 60 oranında değerlendirilmesi sonucunda başarı notuna ulaşılmaktadır.

Değerlendirme Kriteri

Yapılan klasik yazılı sınavlarda öğrencinin genel ve felsefi okur-yazarlık durumuna, gramatik, sentaktik ve semantik düzeylerdeki ifade düzgünlüğüne ve olgunluğuna, işlenen metinlerde yer alan konuları ve sorunları anlama, anlatma ve kendi sanat dalıyla ilgili sorularla ve kavrayışlarla bağıntılama yeterliliğine dikkat edilmektedir.

Dersin Öğretim Dili

Türkçe

Derse İlişkin Politika ve Kurallar

Dersi alan tüm öğrenciler;
Temel ders kitabını edinmek;
Teorik ders ve Uygulamalarda, Öğretim Üyesi tarafından bildirilen tüm kurallara uymak;
Teorik derslerin en az %80una katılmak zorundadırlar.

Dersin Öğretim Üyesi İletişim Bilgileri

İlan Edilecektir.

Ders Öğretim Üyesi Görüşme Gün ve Saatleri

İlan Edilecektir.

Staj Durumu

YOK

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ders Anlatımı 14 2 28
Haftalık Ders öncesi/sonrası hazırlıklar 14 1 14
Vize Sınavına Hazırlık 1 2 2
Final Sınavına Hazırlık 1 2 2
Vize Sınavı 1 2 2
Final Sınavı 1 2 2
TOPLAM İŞ YÜKÜ (saat) 50

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

PK/ÖKPK.1PK.2PK.3PK.4PK.5PK.6PK.7PK.8PK.9PK.10PK.11PK.12PK.13PK.14PK.15PK.16PK.17PK.18PK.19
ÖK.151
ÖK.251
ÖK.35
ÖK.45
ÖK.55
ÖK.6315