DERECE PROGRAMLARI

: Kuyumculuk ve Takı Tasarımı

Genel Tanım

Kuruluş (kuruluş tarihi, programın genel yapısı)

Dokuz Eylül Üniversitesinin Buca Kampüsünde bulunan İzmir Meslek Yüksekokulu, Teknik Programlar Bölümü bünyesinde, 1983 1984 akademik öğretim yılında, Taş ve Metal İşlemeciliği Programı adıyla açılmıştır. Bu tarih itibariyle, Türkiye deki resmi yada özel üniversitelere bağlı meslek yüksekokulları bünyesinde kuyum mücevherat sektörüne dayalı olarak açılan ilk öğreti programı olma özelliğine sahiptir. Taş ve Metal İşlemeciliği programı zaman içerisinde müfredatını, eğitmen kadrosunu, doküman eksikliğini ve teknik alt yapısını düzenleyerek modern, çağdaş ve küresel gelişmelere uygun bir yapıya ulaşmıştır. Bunun sonucu olarak geniş anlam taşıyan ve fazla açıklayıcı olmayan eski isminin yerine 2006 yılında daha açıklayıcı olan Gemoloji ve Mücevher Programı adını kullanmaya başlamıştır. 2010 yılında ise YÖK tarafından program ismi Kuyumculuk ve Takı Tasarımı programı olarak değiştirilmiştir.
Programda, iki yıllık eğitim ve öğretim sürecinde teorik dersler, laboratuar uygulamaları ve endüstriye dayalı öğretim verilmektedir. Program müfredatı, öğrencilere gemoloji biliminin sekiz alt dalı, mücevher yapım teknikleri ile mücevher tasarımının öğretilmesi ile birlikte, öğrencilerin laboratuar ve atölye uygulamalarındaki el becerilerini geliştirmeleri için hazırlanmıştır.

Program günümüzde ve gelecekte mücevher sektörünün her kademesinde nitelikli eleman ihtiyacını karşılamayı amaçlamaktadır. Bu nedenle, üniversite mezunu gemoloji ve kuyum teknikerinin usta çırak ilişkisiyle yetişmiş elemanlardan daha fazla bilgi ve öngörüye sahip olması istenmektedir.

Kuyumculuk ve Takı Tasarımı Programı, Gemoloji biliminin uğraşı malzemesi olan kıymetli ve yarı kıymetli süstaşlarıyla (mücevher taşlarıyla) ilişkili olarak, gemolojinin sekiz alt dalını bilimsel olarak inceleyebilen ve uygulayabilen; Soy metaller olan altın, gümüş ve platin grubu metalleri ham halden geleneksel el işi ve döküm gibi muhtelif yöntemlerle işleyerek kuyum takısı ve mücevher yapabilen; Özgün yada bilinen modellere göre klasik ve bilgisayar destekli (JewelCAD, Rhino, Matrix, Rendering) çizim programlarını kullanarak takı ve mücevher tasarımları yapabilen öğrencilerin yetiştirilmesi hedeflenmektedir.

Buna göre programın amacı; Gemoloji, Kuyum ve Mücevher Tasarımı gibi teknik konular ile Mücevher Ticareti gibi iktisadi konuda mesleki açıdan geniş görüşle düşünebilen, yaptığının neden ve niçinlerini bilen, eliyle bunları gerçekleştirebilen, yalnızca diplomalı eleman olmayıp, istediğinde makul bir sermaye ile kendi atölyesini kurabilecek veya ilgili bir işyerinde hemen işe başlayabilecek, mesleki bilgisi yeterli ve kabiliyetli kişileri yetiştirmek ve topluma kazandırmaktır.

Kazanılan Derece

Kuyumculuk ve Takı Tasarımı Programı, Önlisans

Derecenin Düzeyi

Önlisans Derecesi

Kabul ve Kayıt Koşulları

Meslek liselerinin kuyumculuk ve el sanatları alanlarından mezun olan adaylar sınavsız geçiş ile programa kayıtlanabilirler. Meslek liseleri dışındaki liselerden mezun olanlar ise öğrenci seçme ve yerleştirme merkezi tarafından yapılan sınavdan yeterli puanı alarak programa kayıt yaptırabilirler.

Önceki Öğrenmenin Tanınması Hakkında Kurallar

Yatay Geçişle gelen öğrenciler:
Türkiyedeki ve yabancı ülkelerdeki yükseköğretim kurumlarından Dokuz Eylül Üniversitesine yatay geçiş yapmak isteyen öğrenciler için Yükseköğretim Kurumlarında Ön Lisans ve Lisans Düzeyindeki Programlar Arasında Geçiş, Çift Anadal, Yandal ile Kurumlararası Kredi Transferi Yapılması Esaslarına İlişkin Yönetmelik ile Üniversitemiz Senatosunun belirlediği yatay geçişlerle ilgili Değerlendirme Şartları uygulanır. Yatay Geçiş Kontenjanları Yükseköğretim Kurulu tarafından ilan edilmektedir. Değerlendirme ise; fakülte ve yüksekokullarda oluşturulan komisyonlar tarafından yapılmakta ve ilgili kurullarca karara bağlanarak ilan edilmektedir.

Dikey Geçişle gelen öğrenciler:
Meslek Yüksekokullarından mezun olanların, bitirdikleri alanların devamı niteliğindeki lisans programlarına dikey geçişleri; Meslek Yüksekokulları ve Açık Öğretim Ön Lisans Programları Mezunlarının Lisans Öğrenimine Devamları Hakkındaki Yönetmelik hükümleri uygulanır. Üniversite tarafından ayrılan kontenjanlar ÖSYM Başkanlığına bildirilir. Bildirilen bu kontenjanlar ve koşullar ÖSYM tarafından hazırlanan Dikey Geçiş Kılavuzunda ilan edilir. Yerleştirme işlemleri Dikey Geçiş Sınavı neticesine göre merkezi olarak ÖSYM tarafından gerçekleşir.

Dokuz Eylül Üniversitesi Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliğine göre Enstitülere bağlı programlara yatay geçişle öğrenci alınmamaktadır. Öğrencinin bir başka üniversitenin lisansüstü programına kayıtlı iken alıp başarılı olduğu derslerden Dokuz Eylül Üniversitesinde aynı lisansüstü programa kayıt olduktan sonra hangilerinin asgari ders yükünden sayılması ile ilgili dilekçesine istinaden, ders içeriklerini ve not döküm çizelgesini gösteren başvurusu, danışmanın önerisi, anabilim dalı başkanlığının görüşü ve enstitü yönetim kurulu kararıyla belirlenir.

Değişim programlarına katılan öğrencilerin karşı üniversiteden aldıkları dersler seçimlik ya da zorunlu ders olarak kabul edilir.

Yeterlilik Koşulları ve Kuralları

Öğrenci 2 yıllık eğitim süresince 120 AKTS kredisini tamamlamalıdır. Programdan mezun olabilmek için öğrenci aldığı tüm dersleri ve 30 iş günü olan endüstriye dayalı öğrenim stajını tamamlamalı, genel bağıl not ortalaması 4,00 üzerinden en az 2,00 olmalı ve başarısız dersi bulunmamalıdır.

Program Profili (programın amacı, programın yapısı, yöneldiği alanlar, bölüm olanakları)

Programda mücevheri tasarlama, tanıma ve üretimine dayalı teorik dersler, meslek yüksekokulumuzun dersliklerinde verilirken, uygulama dersleri ise programın gemoloji laboratuarında, süstaşı işleme ve takı yapım atölyelerinde ve mücevher tasarım stüdyolarında yapılmaktadır. Öğrenciler ikinci sınıfta 6 hafta (30 işgünü zorunlu) süresince yaptıkları endüstriye dayalı staj ile uygulama derslerini tamamlamaktadırlar. Kuyumculuk ve Takı Tasarımı Programında örgün öğretim ve ikinci öğretim olarak Türkçe eğitim verilmektedir. Birinci sınıfta 45 kişi ve ikinci sınıfta 45 kişi olmak üzere toplam 90 öğrenci eğitim ve öğretim görmektedir.

Programda kombine bir mücevher öğretisi tüm dünyada olduğu gibi dört farklı disiplinde yapılmaktadır. Bunlar; Gemoloji, Kuyum, Mücevher Tasarımı ve Mücevher Ticareti başlıklarında gruplanabilir. Her bir grubun kendi içerisinde alt dalları bulunmaktadır.

Bu dört kategori altında toplanan dersler, kendi alanında konunun uzmanı olan deneyimli öğretim elemanları tarafından yaptırılmaktadır. Programda 1 Doçent ve 6 Öğretim Görevlisi görev yapmaktadır.

Temel Program Kazanımları

1   Gemoloji ve Mücevherle ilgili problemleri tanımlar, yaşam boyu onlara çözümler bulmaya çalışır.
2   Temel bilimleri (Jeoloji, Matematik, Fizik, Kimya) öğrenir, mücevherle onları bağdaştırır.
3   Takı tarihi, evrensel tasarım ve temel sanat alanı ile ilgili öğrendiği teorik ve uygulamalı bilgilerini kullanarak alanı ile ilgili tasarımlar ve yeni fikirler yaratabilir.
4   Gemoloji, mücevher ve tasarım alanındaki uygulamalar için gerekli olan teknikleri ve teknolojik cihazları kullanabilme becerisine sahiptir.
5   Kuyumculuk ve tasarım alanı ile ilgili bir konuda bireysel olarak veya takım içinde etkin çalışma yapabilme ve sorumluluk alma yetkinliğine sahiptir.
6   Mücevher endüstrisi ile ilişkiler kurabilme ve endüstrideki ilerlemeleri izleme yetisine sahiptir.
7   Bilgiye erişebilme, bu amaçla kaynak araştırması yapabilme ve bilgi kaynaklarını kullanabilme yetkinliğine sahiptir.
8   Mücevher sahasındaki temel bilgileri kullanarak yazılı ve sözlü iletişim ile etkili olarak fikirleri aktarma yetisine sahiptir.
9   Kuyumculuk alanında kullanılan mekaniksel malzemeler ile kimyasalları tanıma, mücevher üretiminde uygulamalarını yapabilme yetisine sahiptir.
10   Elmas, renkli taşlar ve inci konusunda mücevher sektörünün, ilgili borsanın ve gemoloji laboratuarlarının en ileri bilgisine sahiptir.
11   Alanında, en az bir yabancı dili öğrenerek teknolojik gelişmeleri izleyebilme yetkinliğine sahiptir.
12   Mücevher alanında bilgisayar yazılım ve donanımı hakkında gerekli bilgi düzeyine ulaşma ve bilgi ile iletişim teknolojilerini kullanma yetisine sahiptir.
13   İşçi ve işçi sağlığı, laboratuar güvenliği, kalite yönetimi ve süreçleri ile çevre koruma konularında yeterli bilgi ve bilince sahiptir.
14   Gemolojiksel materyaller ve yöntemler, soy-metal materyalleri ve işleme teknikleri ile mücevher tasarım bilgisayar uygulamaları üzerine araştırma yapabilecek, bilimsel veri toplayabilecek ve bilimsel makale yazabilecektir.

Mezunların İstihdam Profilleri

Kuyumculuk ve Takı Tasarımı Programı müfredatı kuyum mücevher sektörüne kalifiye eleman yetiştirmeye yöneliktir. Bu sektörü de, Türkiye de tümüyle özel olduğu için, programa kaydolan öğrenciler ilk günden itibaren piyasa şartlarının hakim olduğu bir sektörde çalışacakları ve kendi branşlarında kamu sektöründe istihdam edilebilmelerin oldukça az sayıda olduğu konusunda bilinçlendirilmektedirler. Bu yüzden rekabetin yoğun olduğu bu sektörde, yeni mezun bir elemanın kendi başına özel atölye açıp bunu yürütebilmesi yada kurulu bir firmaya girip kendini kanıtlayabilmesi için her öğrenci üzerinde titizlikle durulmakta ve öğrenciler kuyum sektörünün geleneksel teknikleri yanında, modern teknolojik bilgilerle de donatılmaktadır. ÖZGÜNLÜK ve YENİLİKÇİLİK bu öğretinin temelini oluşturmaktadır. Buna göre, öğrencilerin mezuniyet sonrası çalışma alanları sektörel bazda şöyle sıralanabilir:

*KuyumMücevher Sektörü:
Az bir sermaye ile Kuyumcular Odasının kabul ettiği usta sıfatıyla, yada Çalışma Bakanlığının kabul ettiği tekniker sıfatıyla özel kuyum yada süstaşı işleme atölyesi açabilme imkanına sahip olmalarının yansıra, bu sektörle ilişkili firmalarda bahsedilen unvanlarıyla; yönetim, imalat, tasarım, teknik yada sanat danışmanlığı, satış elemanı vb. alanlarda çalışabilirler.

*Maden Sektörü:
Kendi başlarına veya özel sektöre ait süstaşı madenciliği işletmelerinde üretici, teknik danışman yada pazarlamacı olarak görev alabilirler.

*Resmi Hizmet Sektörü:
Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğünde mücevher uzmanı olarak, Dış Ticaret Müsteşarlığında, Maden tetkik Arama Genel Müdürlüğü ve Maden İşleri Genel Müdürlüğünde süs taşları grubu uzmanı olarak, Müzelerde; arkeogemolog olarak, Turizm Bakanlığının Döner Sermaye İşletmelerinde, takı ve süstaşı ürünlerinin pazarlamasında satış elemanı olarak, istihdam edilebilirler.

Üst Derece Programlarına Geçiş

Mezun öğrenciler Mühendislik ve Tasarım Fakültelerinin Mücevher Mühendisliği Bölümü ile Takı Teknoloji ve Tasarımı Yüksekokullarına dikey geçiş yapabilmektedirler. Ayrıca, Açık Öğretim Fakültelerinin başta İktisat ve İşletme bölümleri olmak üzere çok sayıdaki bölümlerine de dikey geçiş imkanı bulunmaktadır.

TYYÇ - Program Yeterlilikleri İlişkisi


Ders Yapısı ve Kredileri

Programdaki tüm dersler dönemliktir. Derslerde önkoşul yoktur. Programın zorunlu ve seçmeli ders sayısı yüzdesi sırasıyla %76.5 ve %23.5 tir. Programın yüksekokuldaki hem ortak zorunlu hem de seçmeli ders sayısı yüzdeleri ise %6 dır. Öğrenci 2. sınıfta 6 haftalık (30 iş günü) endüstriye dayalı öğrenim stajını mücevher sektörünün her kademesinde yapabilmektedir.
D:Ders U:Uygulama L:Laboratuvar
B:Bahar Dönemi G:Güz Dönemi H:Her İki Dönem
1 .Dönem:
Dönem No Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
G 1 BİT 4000 BİLGİ VE İLETİŞİM TEKNOLOJİSİ ZORUNLU 2 1 0 4
G 2 TDL 1001 TÜRK DİLİ I ZORUNLU 2 0 0 2
G 3 KTT 4109 SÜSTAŞLARI JEOLOJİSİ 1 ZORUNLU 2 0 0 2
G 4 KTT 4107 GEMOLOJİ-SÜSTAŞLARI MİNERALOJİSİ ZORUNLU 3 1 0 5
G 5 KTT 4105 KUYUMCULUKTA ÇİZİM TEKNİKLERİ ZORUNLU 2 1 0 3
G 6 KTT 4103 TEMEL SANAT EĞİTİMİ ZORUNLU 2 2 0 5
G 7 KTT 4101 KUYUMCULUK TEMEL TEKNİKLERİ ZORUNLU 2 2 0 5
G 8 YDİ 1001 YABANCI DİL I (İNGİLİZCE) ZORUNLU 2 0 0 2
G 9 ATA 1001 ATATÜRK İLKELERİ VE İNKILAP TARİHİ I ZORUNLU 2 0 0 2
G 0 - SEÇMELİ DERSLER SEÇMELİ - - - 0
TOPLAM:   30
 
1 .Dönem: Seçmeli Dersler
Dönem No Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
SEÇMELİ DERS YOK
 
2. Dönem:
Dönem No Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
B 1 TDL 1002 TÜRK DİLİ II ZORUNLU 2 0 0 2
B 2 ATA 1002 ATATÜRK İLKELERİ VE İNKILAP TARİHİ II ZORUNLU 2 0 0 2
B 3 YDİ 1014 YABANCI DİL II (İNGİLİZCE) ZORUNLU 2 0 0 2
B 4 KTT 4108 SÜSTAŞLARI JEOLOJİSİ 2 ZORUNLU 2 0 0 3
B 5 KTT 4102 GEMOLOJİ-MÜCEVHER TAŞLARI ZORUNLU 4 0 0 7
B 6 KTT 4104 FARKLI MATERYALLERLE TAKI TASARIMI VE ÜRETİMİ ZORUNLU 2 1 0 4
B 7 KTT 4106 BİLGİSAYAR DESTEKLİ TAKI TASARIMI 1 ZORUNLU 2 2 0 4
B 0 - SEÇMELİ DERSLER SEÇMELİ - - - 6
TOPLAM:   30
 
2. Dönem: Seçmeli Dersler
Dönem No Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
B 1 MAT 4001 MATEMATİK 1 SEÇMELİ 2 0 0 3
B 2 KTT 4118 ARKEO-GEMOLOJİ SEÇMELİ 2 0 0 2
B 3 KTT 4112 TAKI SANATI TARİHİ SEÇMELİ 2 0 0 2
B 4 KTT 4114 KİŞİYE ÖZEL TAKI TASARIMI SEÇMELİ 1 1 0 2
B 5 KTT 4116 TEMEL FİZİKOKİMYA SEÇMELİ 2 0 0 2
 
3 .Dönem:
Dönem No Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
G 1 KTT 4203 TAKI YAPIM TEKNİKLERİ ZORUNLU 3 2 0 6
G 2 KTT 4209 GEMOLOJİ-ELMAS VE İNCİ BİLGİSİ ZORUNLU 3 1 0 6
G 3 KTT 4207 KAYIP MUM TEKNİĞİ ZORUNLU 2 2 0 4
G 4 KTT 4205 BİLGİSAYAR DESTEKLİ TAKI TASARIMI 2 ZORUNLU 2 2 0 5
G 5 KTT 4201 MÜCEVHER TAŞI ARAMA VE MADENCİLİĞİ ZORUNLU 2 0 0 3
G 0 - SEÇMELİ DERSLER SEÇMELİ - - - 6
TOPLAM:   30
 
3 .Dönem: Seçmeli Dersler
Dönem No Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
G 1 KYS 4000 KALİTE YÖNETİM SİSTEMLERİ SEÇMELİ 2 0 0 2
G 2 KTT 4217 KUYUMCULUKTA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ SEÇMELİ 2 0 0 2
G 3 KTT 4215 GEMOLOJİ-MÜCEVHERTAŞLARI TİCARETİ SEÇMELİ 2 0 0 2
G 4 KTT 4213 PROJE GELİŞTİRME SEÇMELİ 2 0 0 2
G 5 KTT 4211 TAKI TARİHİ 1 SEÇMELİ 2 0 0 2
 
4. Dönem:
Dönem No Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
B 1 KTT 4206 KOLEKSİYON HAZIRLAMA ZORUNLU 2 2 0 4
B 2 EDÖ 4002 ENDÜSTRİYE DAYALI ÖĞRETİM / STAJ (6 HAFTA - 30 İŞGÜCÜ) STAJ 0 40 0 10
B 3 KTT 4202 GEMOLOJİ-RENKLİ MÜCEVHER TAŞLARI BİLGİSİ ZORUNLU 3 1 0 4
B 4 KTT 4208 GEMOLOJİ-SÜSTAŞI OLUŞUM ORTAMLARI ZORUNLU 4 0 0 4
B 5 KTT 4204 KUYUMCULUKTA SÜSLEME TEKNİKLERİ ZORUNLU 2 2 0 4
B 0 - SEÇMELİ DERSLER SEÇMELİ - - - 4
TOPLAM:   30
 
4. Dönem: Seçmeli Dersler
Dönem No Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
B 1 KTT 4210 TAKI TARİHİ 2 SEÇMELİ 2 0 0 2
B 2 KTT 4216 KUYUMCULUKTA ARAŞTIRMA YÖNTEM VE TEKNİKLERİ SEÇMELİ 2 0 0 2
B 3 KTT 4212 KUYUMCULUKTA MİNE VE MIHLAMA TEKNİĞİ SEÇMELİ 2 0 0 2
B 4 MET 4000 MESLEK ETİĞİ SEÇMELİ 2 0 0 2
B 5 KTT 4214 VİTRİN KUYUMCULUĞU SEÇMELİ 2 0 0 2
 

Sınavlar, Ölçme ve Değerlendirme

İzmir Meslek Yüksekokulu Öğretim ve Sınav Uygulama Esaslarına aşağıdaki linkten ulaşılabilir.
http://imyo.deu.edu.tr/mevzuat/2.pdf

Mezuniyet Koşulları

Öğrenci 2 yıllık eğitim süresince 120 AKTS kredisini tamamlamalıdır. Programdan mezun olabilmek için öğrenci aldığı tüm dersleri ve 30 iş günü olan endüstriye dayalı öğrenim stajını tamamlamalı, genel bağıl not ortalaması 4,00 üzerinden en az 2,00 olmalı ve başarısız dersi bulunmamalıdır.

Çalışma Şekli (tam zamanlı,yarı zamanlı,e-öğrenme)

Tam gün

Adres ve İletişim Bilgileri (program başkanı veya eşdeğeri)

Program Başkanı: Doç.Dr. Murat HATİPOĞLU
e.posta: murat.hatipoglu@deu.edu.tr
Telefon : +90 232 301 25 64
Faks No: +90 232 420 51 81