DAĞLIK ALANLARIN SÜRDÜRÜLEBİLİR ETKİN YÖNETİMİ VE TOPLUM 5.0

2019 YILI BASIN ÖZETİ

2002 yılından bu yana her yıl 11 Aralık “Dünya Dağlar Günü” olarak kutlanmaktadır. Dağlık alanların sloganı her zaman “gıda, su ve peyzaj” ile ilişkilendirilmektedir. Bu üç unsurun derin anlamı ve mukavemet sözcüğü ile ilişkisi eko-sistem içinde yer almaktadır. Doğanın kaynak değerlerinin varlığı ile ilgili ekolojik mukavemeti, ayni zamanda toplumların iklim değişiklikleri başta olmak üzere her türlü tehdide karşı mukavemeti anlamına gelmektedir. Dünya artık ülkeleri, sahip olduğu mal ve kaynaklar kadar, bu kaynakları nasıl yönetebildiği yönüyle değerlendirmektedir. Dağ ve Dağlık Alanların Sürdürülebilir Etkin Yönetimi konusu tam da bu noktadan önem taşımaktadır. Dağlık ve kırsal alanlar ayni başlık altında yer alamayacak kadar birbirinden farklıdır. Dağlık Alanlar konusu, Türkiye’de planlama boyutuyla ihmal edilen en önemli konulardandır. Dağ köylüsü resmi dokümanlarda görünür değildir. Çoğu kere orman köylüsü olarak tanımlanmaktadır. Büyükşehir Yönetim alanında, hukuki olarak köyler mahalle haline gelmiş ve dağın fonksiyonları yerleşikleri de dâhil, merkezi ve yerel hizmet etkinliği açısından daha da önemli bir yönetsel yapı kazanmıştır.  

Türkiye’nin %3/4’ ü dağlık alanlardır. Dağ ve dağlık alanlar ile bağlantılı çeşitli konular çok yönlü (yasa dışı yaban hayatı ticareti ve çevresel koruma-kullanma dengesinin bozulması, tarım ürünlerinde stok azalması ve dışa bağımlılık, suyun yönetilememesi vb )  olup,  bozulmanın yarattığı olumsuz sonuçlar, dağlar ve dağlık alanlar konusunu giderek kamuoyunun gündemine artan oranda getirmektedir. Toplum 5.0 çalışmaları bu nedenle de dağ ve dağlık alan yönetimi için özel bir ilgi alanı oluşturmaktadır. Dağ yönetiminin,  orman yönetimi içinde değerlendirilmemesi, disiplinlerarası ve kurumlar arası bir model içinde geliştirilmesi, dağlık alanların sürdürülebilir etkin yönetimi için gereklidir.